Dariusz Gzyra

streszczenie referatu
na Ogólnopolskiej Konferencji
„Praktyki wobec zwierząt w XXI wieku – Dobrostan zwierząt w różnych perspektywach”

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Poznań, 29-30.09.2017 r

POJĘCIE DOBROSTANU JAKO NARZĘDZIE SZOWINIZMU

Słowa kluczowe: dobrostan, szowinizm gatunkowy, prawa zwierząt, welfaryzm

Pojęcie dobrostanu odnosi się do warunków egzystencji (jakości życia) zwierząt sensytywnych, w tym ludzi. Z grubsza mówiąc, odnosi się do 1) stanów afektywnych danego indywiduum 2) funkcji biologicznych 3) środowiska życia, umożliwiającego określone zachowania. Poszczególne elementy dobrostanu mogą być ze sobą powiązane. Cechą szczególną wielu elementów składających się na dobrostan jest ich stopniowalność, a co za tym idzie, stopniowalna jest jakość życia. Fakt złożoności dobrostanu i jego stopniowalności, podobnie jak problemy epistemiczne z nim związane (niepewność określenia czym jest dobro dla danego indywiduum), a także traktowanie śmierci jako odrębnego zagadnienia, sprawiają, że jako pojęcie dobrostan może być obiektem manipulacji motywowanej chęcią instrumentalnego, krzywdzącego wykorzystania jednostki. Praktyka dzisiejszego traktowania zwierząt pozaludzkich pokazuje szczególnie wyraźnie, że rozumienie i traktowanie przez ludzi pojęcia dobrostanu zwierząt wynika z pierwotnego wobec niego systemu wartości, który dominuje nad przyjęciem – na tyle, na ile to możliwe – punktu widzenia zwierzęcia. Dodatkowo, dobrostan zwierząt wartościowany jest w odniesieniu do dobrostanu ludzi. W referacie analizuję pojęcie dobrostanu i uwarunkowania, które sprawiają, że staje się on narzędziem szowinizmu gatunkowego.