Klasyfikacja współczesnych nurtów działania na rzecz zwierząt

Dariusz Gzyra

Klasyfikacja współczesnych nurtów działania na rzecz zwierząt

Abstrakt wystąpienia na ogólnopolskiej konferencji naukowej „Ochrona zwierząt w ujęciu interdyscyplinarnym ze szczególnym uwzględnieniem nauk prawnych”

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego
Katowice, 23 maja 2016 r.

Od XIX w. można mówić o dynamicznym rozwoju zorganizowanych działań na rzecz zwierząt pozaludzkich: powstawaniu organizacji społecznych (w tym wegetariańskich, a później wegańskich), a także prób zmiany prawa. Tzw. ruch prozwierzęcy od początku był zróżnicowanym ruchem społecznym, a podziały (dotyczące celów i strategii ich osiągania), które zarysowały się na wcześniejszych jego etapach, utrzymały się, a nawet wzmocniły, dając w efekcie dużą różnorodność nurtów i podnurtów. Aby opisać to zróżnicowanie, należy przeformułować i uzupełnić trójpodział ruchu prozwierzęcego (animal welfare/new welfare/animal rights), zaproponowany w latach 90. XX wieku przez amerykańskiego prawnika Gary’ego L. Francione. W moim referacie opiszę chronologię rozwoju ruchu prozwierzęcego, jego historyczne i współczesne podziały, a także odniesienia poszczególnych nurtów do różnych teorii etycznych (jak utylitaryzm lub teoria praw moralnych) oraz ich stosunek do problemu krzywdy związanej z zadawaniem śmierci zwierzętom. Zaproponuję również nową formułę klasyfikacji współczesnego ruchu prozwierzęcego, w szczególności uwzględniającą różne formy abolicjonizmu.