Dariusz Gzyra
Pojęcie wartości przyrodzonej w teorii praw zwierząt Toma Regana

Abstrakt wystąpienia

II Ogólnopolska Konferencja Filozoficzna EPISTEME
Wydział Filozofii i Socjologii
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Lublin, 12-13 grudnia 2015 r.

Pojęcie wartości przyrodzonej (inherent value) jest kluczowym elementem teorii praw zwierząt Toma Regana. Wartość ta jest w niej odróżniona od wartości wewnętrznej (intrinsic value). Jak pisze sam Regan: „Pomimo że teoria etyczna byłaby prostsza, gdyby mogła zrezygnować z tego rodzaju wartości, prostota to nie wszystko. Uważam, że dla stworzenia najlepszej teorii, musimy postulować wartość przyrodzoną”. Regan wydaje się rozumieć, że pojęcie to jest podatne na krytykę. Rzeczywiście pojawiła się ona u wielu autorów i autorek. Artykuł analizuje wybrane przykłady tej krytyki, wcześniej omawiając Reganowskie rozumienie wartości przyrodzonej i jej odniesienie do pojęcia podmiotu życia (subject-of-a-life) i praw moralnych. Zestawia to rozumienie z przykładami użycia pojęcia wartości przyrodzonej we wcześniejszej literaturze, kontrastując z zakresem znaczeniowym innych wartości (przede wszystkim wartości wewnętrznej).